Projekt dofinansowany ze środków

09

Tor bobslejowy, Kuźnice – Aleja Przewodników Tatrzańskich

(1913, proj. Alojzy Jost, Józef Rams)

Już w XIX w. Kuźnice pełniły funkcję bramy turystycznej w Tatry. W miarę rozwoju Zakopanego i stopniowej zmiany jego funkcji z „letniej stolicy Polski” na „zimową”, coraz wyraźniej Kuźnice zaczęły pełnić też funkcję przedpola sportów zimowych (baza wypadowa), a po wybudowaniu toru bobslejowego w 1913 r. także ośrodka saneczkarstwa. Inwestycje tego typu przyspieszały zacieranie śladów po obiektach związanych z hutnictwem żelaza.

Bobslej w Kuźnicach. Fot. ok. 1914. MT ZA

Sport bobslejowy rozwinął się po obu stronach Tatr na pocz. XX w. W Zakopanem uprawiano jazdę na bobslejach od ok. 1910 r. Jako tor bobslejowy i saneczkowy służyła droga jezdna z Kuźnic lub nawet Kalatówek, ale zdarzały się tu wypadki, nawet śmiertelne, gdyż droga ta była użytkowana w zimie także przez sanie konne. Jazda bobslejami i saneczkami na tej drodze została więc zakazana.

 

 

Inicjatorem zbudowania w Zakopanem specjalnego toru bobslejowego (z Kuźnic do pomnika Chałubińskiego) był Wincenty Szymborski w październiku 1910 r. Sprawą tą zajęła się następnie Sekcja Narciarska Towarzystwa Tatrzańskiego. Z jej ramienia pierwszy projekt toru (z Kalatówek do „Księżówki”, dawnej „Adasiówki”) sporządził Alojzy Jost w lutym 1911 r. Jednakże tor został zbudowany dopiero dwa lata później, w 1913 r., przez zarząd dóbr Władysława hr. Zamoyskiego (właściciela terenu), wg projektu Alojzego Josta i Józefa Ramsa. Zaczynał się przy drodze z Kuźnic na Kalatówki, nieco powyżej obecnej dolnej stacji kolei linowej na Kasprowy Wierch. Biegł on w dół zboczami Krokwi kilkoma serpentynami (za budynkiem stacji kolejki), a potem już prawie prosto wzdłuż drogi jezdnej, kończąc się nieco powyżej Murowanicy. Pierwsze zawody bobslejowe na tym torze odbyły się 6 stycznia 1914 r. w czterech kategoriach: bobsleje dwu-, trzy-, czteroi sześcioosobowe.

W latach międzywojennych tor popadł w zaniedbanie i w 1930 r. przestano go użytkować, a wrócono (dość sporadycznie i wbrew zakazom) do jazdy bobslejami i sankami drogą z Kuźnic w późnych godzinach wieczornych, oświetlając drogę latarkami. Przy korzystnym oblodzeniu drogi przedłużano zjazd ulicą Chałubińskiego i Sienkiewicza. W owych latach powstał projekt budowy nowego toru bobslejowego na stokach Krokwi, ale nie został zrealizowany.